اگر همه چیز مطابق برنامه پیش می‌رفت، این روزها شاتل دیسکاوری آخرین سفرش به مدار زمین را آغاز کرده بود، اما اعلام پیاپی نقص فنی این فضاپیما، نشت سوخت و تأخیرهای متعدد در برنامه پرواز باعث‌شده دیسکاوری حداقل تا پایان نوامبر/ 11ام آذرماه جاری زمین‌گیر شود. مطابق اعلام ناسا یک ترک 20 سانتیمتری در پوشش عایق حرارتی مخزن سوخت دیسکاوری باعث این تأخیرها شده است. مطمئنا سازمان فضایی ایالات متحده نمی‌خواهد خاطره تلخ انفجار شاتل کامبیا و کشته شدن هفت سرنشین آن تکرار شود.

به گزارش نیوساینتیست، این شکاف 20 سانتیمتری که باعث نشت هیدروژن مایع از تانک سوخت دیسکاوری شده، باعث نگرانی ناسا و تعلیق آخرین مأموریت فضایی این شاتل شده است.

در سال 2003، جدا شدن قطعه‌ای از عایق حرارتی مخزن سوخت از شاتل کلمبیا در هنگام پرتاب و برخورد آن با بال چپ این فضاپیما باعث شد هنگام برگشت و در برخورد با جو زمین، بخش‌های شکسته بال نتوانند حرارت و فشار بالا را تحمل کنند و کلمبیا تکه‌تکه شود. ناسا پس از این حادثه پرتاب شاتل‌ها را به مدت 2 سال متوقف کرد تا روی بهبود امنیت عایق حرارتی آنها کار کند.

روبات فضایی
در خوش‌بینانه‌ترین حالت، اگر مشکل نشت سوخت حل شود و مشکل تکنیکی تازه‌ای به وجود نیاید، آخرین مأموریت فضایی دیسکاوری در آذرماه جاری انجام خواهد شد. در این سفر، یک مدول جدید برای ایستگاه فضائی، قطعات یدکی متعدد و روبات انسان‌نمای Robonaut 2 که قادر است، کارهای تکراری ساده از جمله تمیزکردن نرده‌ها و فیلتر‌های دستگاه مکش هوا را به عهده بگیرد، به ایستگاه فضایی حمل خواهند شد.

اگر این مأموریت 11 روزه با موفقیت انجام شود، دیسکاوری اولین شاتل از میان سه شاتل فعال ناسا خواهد بود که بازنشسته می‌شود. تا آن زمان دیسکاوری که بیش از 360 روز در مدار زمین حضور داشته و مسافتی بیش از فاصله زمین تا خورشید را طی کرده است، می‌رود که دوران بازنشستگی را در محلی که بعدها موزه فضایی خواهد شد، سپری کند.

پس از دیسکاوری، آخرین مأموریت اندیور نیز برای زمستان 2011 پیش‌بینی شده و به دنبال آن اواخر بهار آینده، آخرین مأموریت شاتل آتلانتیس انجام خواهد شد. پس از آن فضانوردان برای سفر در مدار زمین باید از فضاپیماهای روسی مانند سایوز استفاده کنند؛ البته اگر کاخ سفید در تصمیم بازنشستگی شاتل تجدید نظر نکند!

7Sky Group

بدین‌ترتیب، 13 تجمع مختلف از پرتوهای خورشید (چه طیف رنگین‌کمانی و چه تمرکز نور) ایجاد شده که در فاصله‌های مختلف از خورشید قرار گرفته‌اند. برای تشکیل چنین پدیده‌ای، دما و رطوبت هوا باید مقدار خاصی باشد تا این بلورهای شش‌ضلعی شکل بگیرند.

چنین شرایطی در مناطق قطبی فراوان‌تر از دیگر نقاط زمین اتفاق می‌افتد؛ اما حتی در عرض‌های میانی مانند کشور خودمان هم می‌توان چنین منظره‌هایی را (البته نه به این شلوغی) مشاهده کرد. کافی است در روزهای ابری نگاهی به دور و بر خورشید و حتی ماه بیاندازید تا این چشم‌اندازهای زیبا را از دست ندهید.

شایان ذکر است که به دلیل ارتفاع بسیار پایین خورشید، این بازی‌های اپتیکی به‌صورت نصفه به نمایش درآمده‌اند و اگر ارتفاع خورشید به‌اندازه کافی بالا باشد، این کمان‌ها به‌شکل حلقه‌ای کامل در اطراف خورشید دیده خواهند شد

این تصویر که طلوع آفتاب را برفراز دریاچه‌ای نشان می‌دهد، دو روز پیش گرفته شده است. به هنگام شب، آب دریاچه که به‌خاطر ظرفیت گرمایی بالای خود، حرارت زیادی را ذخیره کرده بود، این گرما را آرام‌آرام به لایه هوای بالای سطح منتقل کرد و آن را گرم نگاه داشت، درحالی‌که لایه‌های بالاتر هوا به شدت سرد شده بودند. به هنگام طلوع خورشید، این وارونگی دمایی (هوای سرد بالا در مقابل هوای گرم پایین) منجر به تشکیل دو محیط شفاف با ضریب اپتیکی متفاوت و انحراف مسیر نور در هنگام عبور از مرز بین دو لایه شد و با پدید آوردن سراب، خورشیدی چسبیده به افق را تداعی کرد.

خبر اول:

ماجرای آب در زمین یکی از مهم‌ترین پرسش‌هایی است که بشر به‌دنبال پاسخ به آن است. آب، مایه حیات است و اگر بتوان چرخه پیدایش آب را در سطح زمین کشف کرد، می‌توان بهتر به جستجوی سیارات زمین‌مانند مستعد حیات پرداخت و هم‌چنین شرایط زندگی را دردیگر نقاط مستعد منظومه شمسی فراهم کرد.

دانشمندان از پیش حدس می‌زدند که بمباران دنباله‌دارها و شهاب‌سنگ‌ها در بیش از 4 میلیارد سال پیش، آب را به زمین آورده؛ اما کشفیات جدید نشان می‌دهد غبار کیهانی از همان بدو تشکیل زمین در 4.5 میلیارد سال پیش، آب فراوانی را در زمین ایجاد کرده است. 

خبر دوم:

تولید سلول‌های خورشیدی شفاف، یکی دیگر از دستاوردهای مهم فیزیک‌دانان طی روزهای اخیر است. استفاده از انرژی‌های پاک در دهه گذشته فراگیر شده و بهترین و پاک‌ترین آنها هم استفاده از انرژی خورشیدی است. اما انرژی خورشیدی نیازمند سطح وسیعی است تا بتواند جوابگوی مصرف روزافزون خانگی باشد. به‌همین دلیل، دانشمندان به‌دنبال راه‌حل‌هایی بودند که بتوانند بدون تاثیر منفی در چشم‌انداز خانه از سطح‌های قابل‌توجهی مانند دیوارها، سقف، پنجره و حتی کف خانه برای تولید جریان الکتریکی استفاده کنند. تولید سلول‌های خورشیدی شفاف دستاورد بزرگی در این زمینه است. 

خبر سوم:

بازآفرینی گیاهان درخشان سیاره پاندورا است که صحنه‌های زیبایی را در فیلم آواتار ایجاد کرده بود. اکنون فیزیک‌دانان موفق شده‌اند با تزریق نانوذرات طلا به گیاهان آبزی، ویژگی فلورسانس را در آنها ایجاد کنند تا با تاباندن پرتوهای فرابنفش، لایه‌های الکترونی مولکول‌های موجود در کلروفیل گیاهان برانگیخته شوند و از خود نور منتشر کنند.

بدین‌ترتیب، می‌توان در آینده نه‌چندان دور، گیاهان درخشانی تولید کرد که حتی بتوان از آنها برای مصارف روشنایی هم استفاده کرد. 

بسیاری از محققان آب موجود در خرده‌سیارک‌ها یا دنباله‌دارهای یخی که با زمین برخورد کرده‌اند را منشاء آب روی زمین می‌دانند، اما آب موجود در این اجرام آسمانی غنی از دوتریوم و سنگین است و از سوی دیگر میزان پلاتین و دیگر عناصر کمیاب موجود در بستر اقیانوس‌ها به حدی نیست که این فرضیه را تأیید کند.

به گزارش نیوساینتیست، تحقیق تازه‌ای نشان می‌دهد آب، مایه حیات زمین از همان ابتدای پیدایش این کره همراه آن بوده و این ذرات کیهانی تشکیل‌دهنده زمین بوده‌اند که مولکول‌های آنرا به صورت یک اتصال محکم به این سیاره آورده‌اند تا در برابر نور و حرارت خورشید جوان آزاد‌شده و اقیانوس‌ها را شکل دهد. البته مطابق این فرضیه باز هم برخورد اجرام آسمانی با زمین، منشاء بخشی از آب‌های روی این کره خواهد بود.

این نتایج تازه عدم‌هماهنگی میان درصد آب سنگین اقیانوس‌ها با خرده‌سیارک‌های یخی و عدم‌وجود ذرات به جامانده از آنها را در بستر اقیانوس به خوبی توجیه می‌کنند.

نورا د-لوو و همکارانش که این فرضیه را مطرح کرده‌اند، موفق به طراحی مدل رایانه‌ای شده‌اند که لحظه اتصال آب به ذرات اولیوین -ماده معدنی موجود در غبار کیهانی و سطح سیارات منظومه شمسی- را نشان می‌دهد. مطابق این مدل اتصال آب به این ذرات با آزاد‌شدن انرژی فراوانی همراه است و در نتیجه جدا کردن این مولکول از ذرات اولیوین نیازمند صرف انرژی قابل‌توجهی خواهد بود که خورشید و حرارت بالای آن می‌توانسته در اختیار زمین و این ذرات قرار دهد.

مطابق این مدل ذرات اولیوین قادر بوده‌اند تا 630 درجه سانتیگراد اتصال مولکولی با آب را حفظ کنند. در نتیجه می‌توانسته‌اند در طول تشکیل زمین هیدراته باقی بمانند.

محققان معتقدند این آب پس از شکل‌گرفتن زمین در اثر نور و حرارت خورشید آزاد‌شده و اقیانوس‌های روی زمین را شکل داده است. البته برخورد خرده‌سیارک‌های یخی با زمین در اولین سال‌های تشکیل منظومه شمسی غیرقابل اجتناب است و منشاء بخشی از آب روی زمین را این برخوردها تشکیل داده‌اند.

احتمالا معمای آینده درصد آبی است که توسط مکانیزم‌های گوناگون روی زمین تشکیل‌شده و حیات را در آن آغاز کرده است.

به گزارش نیوساینتیست، رصد طیف حاصل از این کهکشانها نشان می‌دهد، آنها باید در فاصله بین 2 تا 4میلیارد سال پس از آغاز کیهان ایجاد شده باشند. سرعت تشکیل ستارگان در این بازه زمانی 100 برابر نرخ رشد فعلی آنها بوده است.

ستارگان جوان عامل پراکندگی این غبار کیهانی هستند که می‌تواند مانع از عبور نور مرئی به فضای اطراف شود. اما همین ستارگان باعث گرم‌شدن این غبار و ساطع‌شدن طول‌موج‌های گوناگونی از نور فروسرخ توسط آن به فضای اطراف می‌شوند. با گسترش کیهان این طول‌موج‌ها نیز بلندتر شده و در نهایت به زمین و تلسکوپ فضایی هرشل که پرتوهای فروسرخ و زیرمیلیمتری را رصد می‌کند، رسیده‌اند.

متیا نگرلو و همکارانش در دانشگاه اپن، میلتون کینز، انگلستان، موفق شدند با بررسی منابع ساطع‌کننده پرتوهای درخشان زیرمیلیمتری در تصاویری که به تازگی توسط هرشل ارسال شده‌اند، این کهکشان‌های نامرئی را کشف کنند. پس از این کشف هرشل، رصدخانه‌های زمینی این منطقه از‌ آسمان را رصد کردند. در تمامی تصاویر به دست آمده کهکشان‌های نامرئی بسیار‌ نزدیکتر به زمین به نظر می‌رسیدند. محققان احتمال می‌دهند جاذبه کهکشانهای نزدیک باعث انحراف نور و بزرگتر جلوه‌کردن این کهکشان‌ها شده است.

نیمرخ ماده تاریک
آسانتا کورای یکی از اعضای این گروه پژوهشی از دانشگاه کالیفرنیا به این نکته اشاره می‌کند که تنها چندین منبع محدود پرتوهای زیرمیلیمتری در اطراف ما وجود دارند و در نتیجه درخشان‌ترین این منابع، همگی عدسی‌های گرانشی هستند که به دلیل جرم بسیار بالا، نور را به سمت زمین منحرف کرده‌اند. کورای احتمال می‌دهد تا مارس 2011/ فروردین‌ماه 1390 که هرشل رصد 1.5درصد از پهنه آسمان را به انجام خواهد رسانید، شاهد ظهور چند‌صد‌تایی از این کهکشان‌ها باشیم.

به دلیل بزرگ‌نمایی کهکشان‌های دوردست توسط انحراف نور، مطالعه آنها و نحوه شکل‌گیری ستارگان در طول این دوره فعال به مراتب ساده‌تر خواهد بود. علاوه بر این بررسی شکل خمیدگی این پرتوها می‌تواند به مطالعه محتوای ماده تاریک کیهان که باعث این خمیدگی شده، کمک کند.

هرشل که اردیبهشت 1388 به فضا پرتاب شده، می‌تواند طیفی از نور با طول موج زیرمیلیمتر را رصد کند که جو زمین مانع از رسیدن آنها به سطح زمین میشود. اما رصدخانه‌‌های زمینی طول‌موج‌هایی بلندتر و در محدوده میلیمتر را رصد می‌کنند که می‌توانند از کهکشان‌هایی دورتر ساطع شده باشند.